Tajne nauczanie - SP nr 1 w Rykach

Publiczna Szkoła Podstawowa nr 1
im. Mariana Osińskiego w Rykach
Publiczna Szkoła Podstawowa nr 1 im. Mariana Osińskiego w Rykach
Przejdź do treści
Przydatne linki:

Tajne nauczanie

Historia szkoły
Nauczyciele tajnego nauczania w Rykach
Władysław Antoszczak
Nauczyciel Szkoły Podstawowej nr 1 w Rykach. Należał do ZNP, a w latach 1938/39 był członkiem Zarządu ZNP. W okresie okupacji hitlerowskiej żołnierz AK; pseudonim „Szary”, od marca do czerwca 1944r. zastępca Mariana Bernaciaka „Orlika”, a później jako porucznik w oddziale pełnił funkcję dowódcy II plutonu. Prowadził tajne nauczanie. Zastrzelony przez milicjantów 02.11.1946r. w Żurawcu koło Woli Gułowskiej podczas powrotu do domu w Urszulinie, gdzie mieszkała żona z dzieckiem.
Piotr Fal
Urodzony w 1901r. w Długowoli. Ukończył w 1923r. Seminarium Nauczycielskie w Siennicy, a w 1931r. – Wyższy Kurs Nauczycielski w Warszawie. Był nauczycielem i kierownikiem szkoły w Leopoldowie, Żabiance, Brzezinach, Grabowie Szlacheckim. Od września 1931r. przeniesiony do szkoły w Rykach. W czasie okupacji pracował w Zarządzie Kasy Spółdzielczej i Zarządzie Spółdzielni Spożywców. Aresztowany 26.05 1944r. zginął na Zamku w Lublinie 21.07.1944 r. Prowadził tajne nauczanie. Należał do ZNP, był członkiem PPS w okresie przedwojennym, a w czasie okupacji hitlerowskiej należał do RPPS pod pseudonimem „Adam”. W 1944r. wspólnie z innymi tworzył konspiracyjne Rady Narodowe. Za działalność konspiracyjną podczas okupacji uchwałą Prezydium KRN z dnia 29.05. 1946r. odznaczony pośmiertnie Krzyżem Grunwaldu II klasy.
Janina Godlewska
Urodzona 01.04.1905r. w Maciejowicach, zmarła 04.02.1995r. w Rykach. Ukończyła Seminarium Nauczycielskie w Radzyminie. Jako nauczycielka pracowała w Miastkowie, w Niwie Babickiej i w Szkole Podstawowej w Rykach do 01.09.1952r. W 1952r. pełniła również obowiązki kierownika Powiatowego Oddziału Doskonalenia Kadr Oświatowych. Od 1932 r. należała do ZNP. W okresie okupacji hitlerowskiej żołnierz AK i WiN, komendantka sekcji łączności w 15 pp. „Wilków”, ps. „Aniela”, później „Malwina”. W czasie okupacji prowadziła tajne nauczanie. Odznaczona: KKOOP, ZKZ, Medalem KEN, Odznaką AK, Honorową Odznaką za Tajne Nauczanie, Złotą Odznaką ZNP, Jubileuszową Odznaką 75 – lecia ZNP, Medalem 40 – lecia PRL.
Jan Lejwoda
Przybył do Ryk w 1936r. z Opola Lubelskiego. Pracował w Szkole Powszechnej nr 1 w Rykach do aresztowania przez Gestapo w dniu 26.05. 1944r. Działacz młodzieżowy i spółdzielczy. Przez kilka lat pełnił funkcję sekretarza Rady Nadzorczej i członka wydziału społeczno - wychowawczego w miejscowej Spółdzielni Spożywców w Rykach. W czasie okupacji hitlerowskiej należał do RPPS, był czynnym działaczem w konspiracji. Prowadził tajne nauczanie. Więziony na Zamku w Lublinie, zamordowany 21.07.1944r.
Florentyna Korżyk
Urodzona 26.04.1908r. w Sobieszynie, zmarła 22.01.2004r. w Rykach. Ukończyła Seminarium Nauczycielskie w Lublinie i Kurs Centralny w Szklarskiej Porębie dający uprawnienia do pełnienia funkcji nauczyciela języka polskiego. W roku szkolnym 1928/1929 pracowała w szkole w Rokitni,  a w latach 1929 - 69 w Szkole Podstawowej nr 1 w Rykach. W latach 1952-58 pełniła funkcję kierownika szkoły, natomiast w latach 1958-69 była zastępcą kierownika. Należała do ZNP, pracowała społecznie w Kole Gospodyń Wiejskich i Kole Młodzieży Wiejskiej. W okresie okupacji hitlerowskiej należała do Tajnej Organizacji Nauczycieli i prowadziła tajne nauczanie w zakresie szkoły powszechnej, a w latach 1942/43 na poziomie gimnazjum. Odznaczona KKOOP, Medalem KEN, Honorową Odznaką Tajnego Nauczania, Złotą Odznaką ZNP.
Wanda Kotulanka
We wrześniu 1932r. rozpoczęła pracę jako nauczycielka w 7 klasowej Publicznej Szkole Powszechnej w Rykach. Nauczała przyrody, geografii, śpiewu oraz ćwiczeń cielesnych. Prowadziła zajęcia na kursie oświatowo – rolniczym zorganizowanym przez Ministra Rolnictwa i Oświaty. W czasie okupacji prowadziła tajne nauczanie.
Po wojnie wyjechała z Ryk.
Władysław Pytlakowski
Urodził się 10.03.1887r. w Siennie, zmarł 17.03.1965r. w Rykach. Ukończył Seminarium Nauczycielskie w Warszawie. W latach 1925-33 był kierownikiem Szkoły Powszechnej w Kraśniku. Następnie przeniesiony do Ryk, gdzie od września 1933r. do 1941r. pełnił funkcję kierownika 7 klasowej Publicznej Szkoły Powszechnej nr 2.
Aresztowany przez Gestapo i więziony w Kazimierzu Dolnym. W czasie okupacji prowadził tajne nauczanie. Po wojnie, do końca sierpnia 1952r. był kierownikiem szkoły podstawowej. Po podziale placówki na szkoły nr 1 i nr 2 od września objął stanowisko kierownika Szkoły Podstawowej nr 2 i pełnił funkcję do 1958r. Inicjator i przewodniczący Komitetu Budowy Szkoły w Rykach.
Grzegorz Wojtkowski
Urodzony 02.01.1905 r. w Mińsku Mazowieckim. Kierownik szkoły w Łaskarzewie i jednocześnie członek Zarządu Oddziału ZNP w Garwolinie. Za zorganizowanie strajku nauczycieli w Łaskarzewie służbowo przeniesiony do Ryk w sierpniu 1938r. i objął stanowisko kierownika Szkoły Powszechnej nr 1. Wybitny pedagog i społecznik.
Przez kilka lat pełnił funkcję przewodniczącego Rady Nadzorczej w Spółdzielni Spożywców w Rykach. Zorganizował i prowadził tajne nauczanie w okresie wojennym na terenie gminy Ryki. Był członkiem AK, dwukrotnie więziony na Zamku w Lublinie.
Rozstrzelany przez Gestapo 06.03.1944r. w Kurowie.
Stanisława Sandomirska
Przybyła do Ryk w 1930r. z gminy Miastków. Abiturientka Państwowego Seminarium Nauczycielskiego w Chełmie. Od września 1930r. pracowała w Szkole Powszechnej w Rykach. Była opiekunem żeńskiej drużyny harcerskiej. W czasie okupacji prowadziła tajne nauczanie.
© Publiczna Szkoła Podstawowa nr 1 im. Mariana Osińskiego w Rykach. Wszystkie prawa zastrzeżone.
Wykonał: Tomasz Bany tomasz.bany@zso1ryki.pl
Wróć do spisu treści